Thành phố trong những ngày tháng sáu, không phải là mùa hè quen thuộc mà là mùa COVID-19. Để đối đầu với con siêu vi nhỏ bé nhưng vô cùng quái ác này, bệnh viện Bệnh nhiệt đới là bệnh viện đầu tiên của thành phố nhận trách nhiệm trở thành bệnh viện chuyên điều trị COVID-19. Tất cả nhân viên y tế của bệnh viện như những tấm lá chắn vững chắc góp phần vào việc đẩy lùi dịch bệnh đang hoành hành.
Bất ngờ, bệnh viện rơi vào tình trạng phong tỏa kiểm dịch “nội bất xuất – ngoại bất nhập”. Khó khăn lại chồng thêm khó khăn. Nhưng bên trong bệnh viện, giữa những ngày này, có một tòa nhà mà nơi đó ánh sáng không bao giờ tắt. Có bao nhiêu người luôn dõi mắt nhìn về nơi đó, như biểu tượng trái tim của bệnh viện, nơi níu giữ những hơi thở mong manh của bệnh nhân mắc bệnh COVID-19 nặng.
Tòa nhà ánh sáng
Chúng tôi gọi khoa Cấp cứu – Hồi sức tích cực – Chống độc Người lớn của mình là như thế kể từ ngày nhận nhiệm vụ mới. Khoa chúng tôi làm việc 24/7, tiếp nhận và điều trị bệnh nhân COVID-19 nặng. Dù nắng gắt hay mưa rào, bất kể ngày đêm, chúng tôi luôn trong tư thế sẵn sàng đón nhận những bệnh nhân COVID-19 rất nghiêm trọng được chuyển đến từ các nơi trong thành phố Hồ Chí Minh hoặc từ các tỉnh miền Đông và miền Tây Nam bộ. Tất cả nhân viên trong khoa hầu như quên mất khái niệm ngày giờ, chỉ còn sự tập trung cao độ vào việc điều trị và chăm sóc bệnh nhân. Miệt mài từ ngày này sang ngày khác.
Hiện tại, khoa đang điều trị cho 14 bệnh nhân COVID-19 nặng và nguy kịch.
- Tất cả các bệnh nhân này đều bị suy hô hấp cấp nặng do tổn thương phổi gây ra bởi vi rút, phải nhờ máy thở mới đảm bảo chức năng hô hấp cho họ.
- Trong số này, có 4 bệnh nhân được can thiệp ECMO. Đây là Kỹ thuật “trao đổi oxy qua màng ngoài cơ thể”, một phương pháp hồi sức mới nhất, hỗ trợ nhân tạo thay cho hoạt động của tim và phổi đã bị suy giảm chức năng nghiêm trọng.
- Và có 3 bệnh nhân phải lọc máu liên tục.
Thời gian làm việc của mỗi kíp hiện nay là từ 8 đến 12 tiếng, tăng gấp rưỡi so với thời gian làm việc bình thường trước đây. Mỗi lần ra hay vào ca, là mỗi lần nhân viên chúng tôi phải mặc vào hoặc tháo ra trang phục bảo hộ kín mít, trông giống như trang phục của phi hành gia. Tuân thủ đúng các bước mặc vào – tháo ra trang phục bảo hộ, còn phải sát khuẩn toàn thân để tránh lây nhiễm cho mọi người. Một thách thức cũng không hề nhỏ.
Và cũng giống như trong khoang tàu vũ trụ, các bác sĩ trong bộ quần áo trắng xóa, kín mít và nặng nề nhưng di chuyển như con thoi giữa các buồng bệnh để liên tục đánh giá tình hình bệnh nhân, điều chỉnh máy thở, điều chỉnh máy lọc máu, máy ECMO cho phù hợp với diễn biến bệnh. Các điều dưỡng nhỏ nhắn của chúng tôi, được bộ quần áo bảo hộ làm cho phình to ra, sau lớp kính bảo hộ mờ hơi nước là ánh mắt chăm chú lên đôi tay thao tác tiêm thuốc, hút đàm, ghi chép sinh hiệu bệnh nhân, vệ sinh drap giường và vệ sinh bệnh nhân …
Từng phút, từng giờ, theo dõi sát từng thay đổi nhỏ trong sinh hiệu và triệu chứng của bệnh nhân, điều chỉnh việc điều trị và chăm sóc điều dưỡng cho thích hợp với mỗi thay đổi nhỏ nhất. Công việc căng thẳng và không kém phần nguy hiểm vì nguy cơ lây nhiễm luôn chực chờ. Có bạn đã ngất đi vì kiệt sức, cũng có bạn mệt lả và thiếp đi trong giây lát trong những căn phòng áp lực âm ngột ngạt. Trong khoa, hầu như không có tiếng nói cười. Những thước phim “thường nhật” tại khoa chỉ nghe được âm thanh tít tít phát ra từ monitor, tiếng máy ECMO, tiếng máy lọc máu chạy rè rè như một đĩa hát bị hư. Trong khi bên ngoài bức tường khoa là cả một bầu trời nắng gió, vườn cây xanh ngắt của bệnh viện, hàng hoa bằng lăng, tiếng ve ran ran. Chúng tôi nào kịp nhìn ngắm và lắng nghe.

Những nốt nhạc trầm
Có những ngày trong tòa nhà ấy cũng nặng nề và u ám cho dù ánh sáng đèn ngập tràn. Đó là những khi một bệnh nhân vừa hồi phục đôi chút, bỗng chốc trở nặng rất nhanh như trường hợp của bệnh nhân N.T.K.P. (BN 2983, An Giang). Bệnh nhân mắc COVID-19 rất nặng, viêm phổi tiến triển nhanh, phổi chỉ còn 10% chức năng. Ngay từ đầu, ê kíp điều trị đã đánh giá bệnh nhân “có bệnh cảnh COVID-19 nặng nề không kém bệnh nhân 91” (BN 91 – phi công người Anh, đã điều trị tại khoa trước đây). Bệnh nhân được can thiệp ECMO và nhiều biện pháp hỗ trợ sự sống khác ngay trong ngày nhập viện. Sau hơn 1 tháng vật lộn với thần chết, các bác sĩ, điều dưỡng đã đưa bệnh nhân vượt qua cơn hiểm nguy. Ngày 10/6/2021, bệnh nhân P. hồi phục tốt, tỉnh táo, hô hấp ổn định nên được cai ECMO, tập vật lý trị liệu, chuẩn bị giảm thông số máy thở. Tuy nhiên, sự phấn khởi của đội ngũ điều trị chưa được bao lâu. 2 tuần sau đó, bệnh nhân P. đột ngột mê sâu. Bệnh nhân được chụp CTscan sọ não ngay lập tức. Kết quả chụp CTscan ghi nhận xuất huyết não, là một biến chứng ít gặp nhưng vô cùng nguy hiểm và có nguy cơ tử vong cao. Quả là điều mà đội ngũ điều trị không bao giờ mong muốn. Tuy nhiên, dù hy vọng có rất đỗi mong manh, các bác sĩ và điều dưỡng vẫn tiếp tục miệt mài giành giật sự sống cho bệnh nhân, kiên cường không bao giờ chùn bước.

thăm khám và chăm sóc
Những nốt thăng giữ lửa trái tim người nhân viên y tế
BS. Nguyễn Văn Hảo – Trưởng khoa Cấp cứu – Hồi sức tích cực – Chống độc Người lớn BV Bệnh Nhiệt đới sơ kết: “Mặc dù cuộc chiến với dịch bệnh lần này còn nhiều khó khăn, cam go, thách thức và thường trực hiểm nguy nhưng đã có những sinh mạng được giành giật khỏi lưỡi hái của “tử thần” COVID-19. Những tín hiệu vui này cho chúng tôi thêm niềm tin để tiếp tục chiến đấu và chiến thắng đại dịch. Chúng tôi không thể nào quên các bệnh nhân Đ.T.T (BN 4780), N.T.K.T (BN 6768), N.H.L. (BN 6788), H.H.L (BN 7553), N.T.D (7960), T.V.P (8362), N.H.M (BN 8973), T.T.T (BN 9209) … Là những bệnh nhân COVID-19 nặng, viêm phổi, suy hô hấp cấp và phải thở máy. Có trường hợp xảy ra “cơn bão Cytokine” phải lọc máu hấp phụ nhiều đợt. Có trường hợp bệnh nhân bị tràn khí màng phổi gây tổn thương phổi nghiêm trọng, tưởng chừng như phải can thiệp ECMO. Tất cả bệnh nhân này đều đã hồi phục thật ngoạn mục, cai máy thở, trở lại sinh hoạt bình thường.”
Mong ước được hát khúc ca chiến thắng … và về nhà
Bệnh viện Bệnh nhiệt đới được xem như là một bộ phận vững chắc trong hệ thống tường lũy của cuộc chiến đấu chống dịch COVID-19 tại thành phố. Tính cho đến nay, bệnh viện đã tiếp nhận và điều trị cho khoảng 200 trường hợp COVID-19 nặng, 56 trường hợp trong số đó đã hoàn toàn khỏi bệnh.
Bệnh COVID-19 có số ca tử vong ngày càng tăng, khoảng 3,9 triệu người trên toàn trên thế giới và 69 trường hợp tại Việt Nam (tính đến 16 giờ ngày 23/06/2021). Với giới y khoa cả thế giới, bệnh chưa bao giờ là “đối thủ” đơn giản. Và đối với đội ngũ các thầy thuốc tại bệnh viện Bệnh nhiệt đới, đây là một thách thức rất lớn. Nhưng với hệ thống được tổ chức khoa học, sức trẻ một khi được tin tưởng và giao trách nhiệm, kiến thức chuyên môn không ngừng được làm cho phong phú nhờ khiêm tốn học hỏi và tự đào sâu nghiên cứu, cùng sự kiên trì và tinh thần đồng đội lớn lao; CHÚNG TÔI CHỌN NIỀM VUI CỦA BỆNH NHÂN VÀ THÂN NHÂN KHI KHỎI BỆNH LÀ NIỀM VUI CỦA CHÍNH MÌNH.
Đất nước hòa bình, nhưng dịch bệnh đe dọa cuộc sống của mọi người, bằng trách nhiệm và nghĩa vụ trong từng công việc bình thường, tập thể nhân viên bệnh viện Bệnh nhiệt đới quyết tâm sẽ góp sức cùng cả nước ngăn chặn dịch bệnh trong khi chờ đợi vắc xin đạt được độ bao phủ có thể tạo ra hiệu quả bảo vệ cộng đồng.
Và khi hết dịch, chúng tôi mỗi người lại trở về ngôi nhà quen thuộc của mình để được gặp gia đình thân yêu.
(Tập thể Khoa HSCC Người Lớn)